Podczas odbywającej się 28 listopada konferencji prasowej Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej poinformował o dwóch ważnych decyzjach. Pierwsza, zdecydowanie najgłośniejsza w kraju, to czasowe wstrzymanie naboru nowych wniosków w programie Czyste Powietrze.
Druga, niezależna od powyższej to uruchomienie specjalnej wersji programu Czyste Powietrze dedykowanej osobom poszkodowanym w wyniku wrześniowej powodzi.
Kto może wnioskować o pomoc?
Program Czyste Powietrze dla powodzian ma funkcjonować na terenie czterech dotkniętych żywiołem województw: dolnośląskim, opolskim, śląskim i lubuskim. Szczegóły programu nie są jeszcze znane, wiadomo już jednak, że procedura wnioskowania o dofinansowanie ma być znacznie uproszczona. Według niepotwierdzonych jeszcze informacji w tej szczególnej wersji ma zostać zniesione kryterium dochodowe, co znacząco pomoże w przywróceniu odpowiedniego standardu budynków na zalanych terenach.
Czy termomodernizacja zalanych budynków jest potrzebna?
Polska, jak i pozostałe kraje Europy mierzą się z coraz poważniejszymi wyzwaniami mającymi ograniczyć wpływ m. in. budownictwa na środowisko naturalne. Wiąże się to z licznymi programami pomocy, w tym bardzo popularnym w naszym kraju programem Czyste Powietrze, wspierającym w doprowadzeniu budynków jednorodzinnych do wysokiego standardu energetycznego i wyposażeniu ich w wysokoefektywne i ekologiczne źródła ciepła. W związku z tym wsparcie gospodarstw domowych na odbudowanie domów w standardzie identycznym jak przed klęską powodzi, a w krótkiej perspektywie ich termomodernizacja z zaangażowaniem środków publicznych byłaby czystym marnotrawstwem. Zamiast tego zaproponowana ma być szybsza ścieżka osiągnięcia wysokiego standardu energetycznego budynków. Program dedykowany powodzianom wraz ze wsparciem audytorów energetycznych ma też być gwarantem prowadzenia prac zgodnie z aktualnymi Warunkami Technicznymi i przepisami prawa. Należy bowiem pamiętać, że przez ostatnich kilkanaście lat przepisy dotyczące charakterystyki energetycznej budynków zostały znacznie zaostrzone. Taki sposób wsparcia poszkodowanych ma jeszcze jedną ważną zaletę – pozwoli uniknąć wielu gospodarstwom domowym pułapki związanej z nadchodzącym wejściem w życie systemu ETS2 i związanym z nim drastycznym podwyższeniem opłat za paliwa kopalne wykorzystywane do celów grzewczych.
Czy środków dla powodzian wystarczy?
Według raportu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych wrześniowa powódź zniszczyła około 11 tys. domów jednorodzinnych, a także ponad 2 tys. budynków wielorodzinnych. Na realizację wsparcia osób poszkodowanych wielką wodą NFOŚiGW przewidział 300 milionów złotych. Oczywiście program Czyste Powietrze przeznaczony jest wyłącznie dla budynków jednorodzinnych i wydzielonych w nich lokali mieszkalnych. Mając na uwadze powyższe liczby przewidziano zatem około 27 tys. złotych dla każdego gospodarstwa domowego dotkniętego klęską (choć oczywiście z pewnością nie wszyscy z programu skorzystają, a potrzeby poszczególnych beneficjentów będą się różnić).
Czekamy na ogłoszenie analogicznego programu dedykowanego budynkom wielorodzinnym.
Aktualizacja z 5 grudnia 2024
Według zapowiedzi NFOŚiGW już 12 grudnia rozpocznie się nabór wniosków o dofinansowanie w programie Czyste Powietrze na terenach dotkniętych powodzią. Szczegóły formalne nie są jeszcze znane, ale najprawdopodobniej zostaną ogłoszone już niebawem.