Czyste Powietrze – poradnik dla Beneficjentów

Data publikacji: 2025-01-08

Rosnące koszty użytkowania nieruchomości, brak komfortu cieplnego w budynku, walka z zanieczyszczonym powietrzem, czy chęć odejścia od wymagających ciągłej obsługi systemów grzewczych – to tylko niektóre powody dla których decydujemy się na termomodernizację naszych domów i mieszkań. Często prace z tym związane są dofinansowane ze środków krajowych i unijnych wspierających dążenie do neutralności klimatycznej, np. szczególnie popularnego programu Czyste Powietrze.
Z uwagi na duże doświadczenie naszej firmy w odpowiedzialnym planowaniu termomodernizacji różnych obiektów, także domów jednorodzinnych oraz agresywną promocję nierzetelnych wykonawców, szczególnie w ostatnich miesiącach postanowiliśmy podzielić się naszym doświadczeniem i wiedzą na temat termomodernizacji.

W jaki sposób prowadzić inwestycję świadomie i efektywnie, a przy tym nie dać się podejść naciągaczom? Dowiedz się z lektury dzisiejszego wpisu.

Przede wszystkim dobre praktyki

Jako Inwestor mamy wpływ na przebieg termomodernizacji. Warto z tej możliwości skorzystać i osiągnąć najlepsze efekty przy rozsądnym budżecie. Poniżej prezentujemy garść przydatnych informacji:

  1. Profesjonalne obliczenia – zaplanowanie termomodernizacji budynku przez audytora zawsze wymaga osobistej wizyty specjalisty w miejscu realizacji przedsięwzięcia. Nawet jeśli dysponujemy pełnym projektem technicznym domu to ocena jego stanu technicznego nie jest możliwa zdalnie. Zwróćmy uwagę, czy osoba, która zbiera dane do obliczeń to rzeczywiście audytor energetyczny. Kompetentny specjalista w tej dziedzinie powinien znać się nie tylko na regulaminie Czystego Powietrza, ale również budownictwie i prawie budowlanym.
  2. Osobiste zaangażowanie – nie ma niczego złego we wskazaniu jakie elementy budynku szczególnie chcemy modernizować. Kompetentny audytor z pewnością uwzględni je do planowanej termomodernizacji – o ile oczywiście jest to zasadne, zgodne z przepisami i opłacalne finansowo. W większości przypadków docieplenia można prowadzić na różne sposoby, wszystkie z nich mają pewne wady i zalety. Porozmawiajmy z audytorem na ten temat, by wskazane rozwiązania najlepiej odpowiadały nam samym, ale i specyfice naszej nieruchomości.
  3. Rozeznanie rynku – zawsze sprawdźmy więcej niż jedną ofertę na prowadzone prace. Wyceny wykonawców często bardzo mocno różnią się między sobą. Warto zebrać oferty od przynajmniej trzech ekip – zawsze po osobistej wizycie fachowców. Renowacja starszych budynków nigdy nie jest tak prosta jak budowa nowych domów. Rożnego rodzaju niezbędne prace towarzyszące będą miały wpływ na ostateczny koszt usługi. Nie sugerujmy się jedynie ceną, równie ważny jest profesjonalizm i rzetelność wykonawców. Zebranie ofert, rozmowa z wykonawcami – to oczywiście zajmuje nasz czas. Pozwoli jednak na uniknięcie marnowania pieniędzy na prace prowadzone przez partaczy.
    Nie warto również spieszyć się z informowaniem wykonawców o źródłach finansowania modernizacji naszego domu – zdarzają się przypadki zawyżania wycen dla beneficjentów programu Czyste Powietrze.
  4. Zasada ograniczonego zaufania – jako Inwestor to my ponosimy odpowiedzialność za to by prowadzone prace były zgodne z prawem, regulaminem programu Czyste Powietrze i co ważne – także z audytem energetycznym. Bądźmy szczególnie ostrożni w przypadku firm obiecujących modernizację całych budynków, będących rzekomymi specjalistami z każdej dziedziny – w większości przypadków prace prowadzone są przez niewykwalifikowanych podwykonawców i najmniejszym możliwym kosztem.
  5. Prefinansowanie inwestycji – wiąże się z wypłatą zaliczki wykonawcy jeszcze przed przystąpieniem do pracy. Upewnijmy się, że pieniądze trafią do firmy, która rzeczywiście podejmie się robót. Czy ma odpowiednie zasoby, w tym ludzkie gwarantujące podjęcie się zlecenia. Zapoznajmy się z opiniami o firmie – wśród wykonawców zdarzali się oszuści znikający po pobraniu zaliczki.
    Prefinansowanie zawsze oznacza zwiększone ryzyko nadużyć – zachowajmy szczególną ostrożność w wyborze wykonawców.

Sygnały ostrzegawcze, czyli jak nie dać się oszukać

Pomysłowość wielu osób i firm w kreatywnym obchodzeniu prawa i regulaminu Czystego Powietrza wciąż nas zadziwia. Mimo to istnieją pewne schematy, które pozwolą nam nie dać się oszukać. Kiedy powinna zapalić się nam lampka ostrzegawcza?

  1. „Proszę tu podpisać – zajmiemy się wszystkim i nie trzeba się o nic martwić” – nieuczciwe firmy posunęły się w swojej pazerności nawet do wysyłania całych brygad przedstawicieli do domów potencjalnych klientów. Zdarzały się przypadki, że wśród nich pojawiał się nie tylko „audytor” (a właściwie osoba spisująca podstawowe dane na ogólnym formularzu), ale nawet notariusz, który jeszcze w trakcie zapoznawania się klienta z firmą zapewniał jej wyłączność na prowadzone prace przez zlecenie pełnomocnictwa.
  2. Ocena energetyczna „on-line” – nie da się zaplanować termomodernizacji bez faktycznego zapoznania się z obiektem. Często na etapie realizacji dochodzi do sytuacji, gdy tak zaplanowane prace okazują się niemożliwe do wykonania. Wielokrotnie w naszej praktyce byliśmy drugim wykonawcą audytu energetycznego – po tym jak kontakt z pierwszym, tym zdalnym, urwał się przy pierwszych problemach wykonawczych.
  3. Brak planu działań – rozpoczynając inwestycję musimy mieć świadomość jak będzie przebiegać. Jakie prace będą prowadzone i z użyciem jakich materiałów. Jeśli nie dostarczono nam formularza podsumowującego audyt energetyczny i samego audytu energetycznego nie możemy nawet ocenić, czy dofinansowanie w programie rzeczywiście nam się należy.
  4. „Otrzymaj 136 200 zł bezzwrotnego dofinansowania na remont domu” – kwota dofinansowania zawsze zależy od wielu czynników, w tym naszych zarobków, prowadzonych prac, a szczególnie rodzaju nowego źródła ciepła.
    W tym punkcie warto wyjaśnić jeszcze jedną rzecz – dofinansowanie jak najbardziej trzeba będzie zwrócić jeśli okaże się, że pozyskano je w drodze oszustwa lub złamano przepisy prawa, w tym budowlanego.
  5. „Darmowy remont Twojego domu – nie trzeba nic dopłacać” – podatek VAT nie jest kosztem kwalifikowanym, zawsze to Klient końcowy musi zapłacić go z własnej kieszeni. Upewnijmy się w jakiej będzie wysokości (8, czy 23 % – szczególnie na materiały). Między bajki należy włożyć obietnice pokrycia podatku VAT przez wykonawców.
  6. Wszelkiego rodzaju próby podszycia się pod instytucje publiczne – „jesteśmy z gminy, wyremontujemy Wasz dom”, „współpracujemy z NFOŚiGW i gminą”, „jesteśmy z Czystego Powietrza” – takie hasła zawsze powinny wzbudzić naszą czujność. Upewnijmy się jaka firma się za tym kryje.
  7. „Fundacja Darmowych Remontów”, „Fundusz Bezpłatnych Dociepleń”, „Program Polskiej Termomodernizacji” i wszelkie inne fikcyjne instytucje „dbające” o swoich podopiecznych i ich pieniądze. Kryją się za nimi nieprzejrzyste firmy zarabiające na bardzo wysokich marżach za swoje usługi. Co ważne nie ma w Polsce żadnego programu wsparcia termomodernizacji, w którym nie zapłacimy ani złotówki – uważajmy na te hasła. Niestety nabierają się na nie, nie tylko zwykli obywatele, ale też pracownicy gmin, burmistrzowie i inni przedstawiciele samorządów.

Rozwiewajmy wątpliwości

Termomodernizacja polskich budynków, ich dostosowanie do współczesnych wyzwań, a także zmniejszenie kosztów ich użytkowania – są to rzeczy potrzebne i w dłuższej perspektywie nieuniknione. Warto skorzystać z różnych form wsparcia jakie mogą to ułatwić – pamiętajmy, że nasze Państwo nie tylko może nas wspierać, ale również wymagać pewnych rzeczy, np. odpowiedniej charakterystyki energetycznej budynku by móc go sprzedać – jak ma to już miejsce w innych krajach. Nie liczmy też na obniżki cen energii i paliw w przyszłości – trend zmian jest oczywisty.

Mimo to zachowajmy czujność przy wyborze wykonawców. Sprawdźmy opinie o firmach zaangażowanych w proces termomodernizacji. Zapytajmy rodzinę i znajomych. Możemy też podejrzeć wiele cennych informacji w publicznych rejestrach jak CEIDG i KRS.
Warto również zapoznać się z poradnikami dla Beneficjentów na stronie dedykowanej programowi Czyste Powietrze pod poniższym linkiem.
Pracownicy WFOŚiGW również pomogą rozwiać wiele wątpliwości dotyczących naszej sprawy – nie bójmy się pytać!

Chcesz dowiedzieć się więcej? Potrzebujesz audytu energetycznego lub pomocy w złożeniu wniosku o wsparcie? Zadzwoń lub napisz!

Szybki kontkat